Γράφει η Ζωή Βαϊοπούλου
Στη σύγχρονη εποχή, η έννοια της ενηλικίωσης αποκαλύπτει μια βαθιά αντιφατικότητα. Από τη μία πλευρά, η βιολογική γήρανση προχωρά αμείλικτα, ένας δρόμος χωρίς επιστροφή. Από την άλλη, η πνευματική ωρίμανση που παραμένει προσωπική επιλογή αν θα την καλλιεργήσεις ή όχι.
Ενας εσωτερικό κάλεσμα που σε πολλούς παραμένει κοιμισμένο ίσως και για όλη τους τη ζωή..
Η Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων θίγει ακριβώς αυτήν την πληγή. Θα μπορούσε να είναι μια γιορτή της σοφίας, μια τιμή στο ανεκτίμητο αποτύπωμα της εμπειρίας. Ωστόσο, συχνά εκφυλίζεται σε μια τυπική πράξη, ενώ η ουσία παραμελείται. Μια κοινωνία που μεγαλοποιεί τους νεκρούς σοφούς αλλά περιθωριοποιεί τους ζωντανούς ηλικιωμένους, αποκαλύπτει τη δική της ανωριμότητα. Αν ο Σωκράτης περιπλανιόταν ανάμεσά μας σήμερα, πιθανότατα θα τον αγνοούσαμε ή θα τον γελοιοποιούσαμε στα social media. Ο λόγος του για αυτογνωσία και αμφισβήτηση θα ήταν ενοχλητικός σε ένα κόσμο που προτιμά την άνεση των τίτλων και την ψευδή βεβαιότητα.
Εδώ λοιπόν είναι το καίριο του θέματος: Η γήρανση του σώματος είναι αναπόφευκτη βιολογική εξέλιξη. Η ωρίμανση του πνεύματος, όμως, δεν είναι καθόλου αυτονόητη. Κάποιος μπορεί να φτάσει στα γεράματα παραμένοντας πνευματικά ανήλικος, προσκολλημένος σε δεδομένα, χωρίς την ικανότητα για κριτική σκέψη ή βαθύτερο στοχασμό. Η σύγχρονη λατρεία στην εξειδίκευση και στους τίτλους έχει δημιουργήσει μια φτώχεια σε σοφία. Γεμίζουμε με «ειδικούς» και τεχνικούς, αλλά ερημώνουμε από φιλόσοφους.
Το Πραγματικό Ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι απλώς «τι γιορτάζουμε σήμερα». Είναι αν είμαστε ικανοί να γιορτάσουμε την ενηλικίωση της ψυχής και του νου. Αυτή είναι η μόνη πραγματική νίκη έναντι της φθοράς: Να φτάσουμε σε μια ηλικία όπου η σοφία δεν είναι ένα μουσειακό έκθεμα, αλλά μια ζωντανή, μεταδοτική και φιλόξενη δύναμη που φωτίζει τον δρόμο για όλους μας.
Η πραγματική γιορτή δεν θα αρχίσει όταν βγάλουμε ακόμη μια τυπική ανακοίνωση. Θα ξεκινήσει την ημέρα που, ως άτομα και ως κοινωνία, αποφασίσουμε να σταματήσουμε να νομιμοποιούμε την πνευματική μας νωθρότητα και να αποκαταστήσουμε την αξία της ζωντανής σοφίας.
